W czasach PRL-u Wrocław był jednym z najważniejszych ośrodków przemysłowych w kraju. Miasto było jedynym producentem elektronicznych maszyn cyfrowych, generatorów wielkiej mocy oraz elektrycznego taboru kolejowego. Ponadto, Wrocław był głównym dostawcą m.in. lodówek, kuchenek gazowych i węglowych.
Przemysł zatrudniał około 36,6% ogółu liczby około 282 tys. pracujących we Wrocławiu, a budownictwo, w dużej mierze korzystające z metod przemysłowych, zatrudniało około 14,8% pracujących. Niektóre z najważniejszych zakładów w tym okresie to Mera-Elwro, Fadroma, Pafawag i Pollena.
Elwro – Electronika Wrocławska
Elwro (Electronika Wrocławska) był największym producentem elektroniki w Polsce w okresie PRL. W fabryce produkowano m.in. telewizory, radiowęzły, telewizory kolorowe, komputery i wiele innych urządzeń elektronicznych. Elwro zatrudniało tysiące pracowników i był jednym z najważniejszych pracodawców we Wrocławiu.
W Mera-Elwro powstawały m.in. maszyny cyfrowe ,,Odra”, ,,Elwat”, R-30 i kalulatory.
Data powstania: 6 lutego 1959
Data likwidacji: 1989 rok
Adres: ul. Aleksandra Ostrowskiego 30
Dziś dawny zakład upamiętnia skwer, obelisk i krasnal Elwruś, który przypomina o dawnych zakładzie i pierwszych komputerach w Polsce, które były produkowane właśnie we Wrocławiu.
Fadroma – maszyny i narzędzia rolnicze
Fadroma to fabryka maszyn i narzędzi rolniczych, której początki sięgają okresu przed wojną. Fabryka produkowała m.in. pługi, kultywatory, siewniki i kombajny.
Fadroma była jednym z ważniejszych producentów maszyn rolniczych w Polsce.
Data powstania: 1954 r.
Data likwidacji: 17 lutego 2004
Adres: ul. Grabiszyńska 163
Dawny zakład Fadroma został również upamiętniony krasnalami: Bumarkiem i Fadromką.
Pafawag – wagony kolejowe
W styczniu 1946r. po wojnie, fabryka została dźwignięta z ruin i przekazała pierwszych 100 węglarek wyprodukowanych z okazji I Zjazdu PPR.
Pafawag (Pafawag-Wagony) był jednym z największych producentów wagonów kolejowych w Polsce. Fabryka zatrudniała tysiące pracowników i produkowała różne typy wagonów, m.in. osobowe, towarowe i wagony specjalne.
W 1953 roku Pafawag wytworzył pierwszą powojenną polską lokomotywę elektryczną o nazwie EP02. Rok później, w 1954 roku, Pafawag wyprodukował pierwszy polski elektryczny zespół trakcyjny o nazwie EW53.
Pafawag był fabryką lokomotyw elektrycznych, elektrycznych jednostek wieloczłonowych i rozmaitego typu wagonów. Zakład zatrudniał około 12 tys. pracowników.
Data powstania: przejęcie przez państwo po 1945 roku. Wcześniej niemiecki zakład od 1832 roku.
Data likwidacji: Zakład funkcjonował do 1997r. Został przejęty przez niemieckie przedsiębiorstwo Adtranz, następnie w 2001 właścicielem stał się kanadyjski koncern transportowy Bombardier Transportation. Od 2021 roku nowym właścicielem jest Alstom.
Adres: ul. Fabryczna 12
Dla upamiętnienia fabryki, w jej pobliżu stanęła w 2015 roku oryginalna rzeźba miejska Andrzeja Jarodzkiego – „Pociąg do nieba”.
Pollena – proszek ixi i E
Przed rokiem 1970 wrocławska fabryka specjalizowała się w produkcji mydła.
2 stycznia 1970 roku fabryka przekształciła się w Pollenę Wrocław, produkującą różnego rodzaju artykuły gospodarstwa domowego, w tym proszki do prania. W okresie PRL-u produkty Polleny były bardzo popularne w całym kraju – szczególnie proszki do prania o nazwach E i IXI, które były flagowymi produktami wrocławskiej fabryki.
Zakłady mydlarskie Polleny produkowały m.in. znane wszystkim proszki ,,ixi” i ,,E”
Data powstania: 1970 rok (wcześniej funkcjonowała jako fabryka mydła)
Data likwidacji: firma została wykupiona w 2015 roku i funkcjonuje jako E&S Industry S.A.
Adres: ul. Krakowska 112/116
W 2015 roku wrocławski zakład, w którym jeszcze niedawno produkowany był kultowy polski proszek do prania E, został kupiony przez amerykański fundusz inwestycyjny Rockville Investment. Zakup został dokonany od brytyjskiej firmy PZ Cussons, która wcześniej w 1993 roku przejęła dawną Pollenę Wrocław. Zakład został zakupiony wraz z całą załogą. Rockville Investment założył spółkę E&S Industry S.A., która rozpoczęła produkcję kosmetyków i chemii gospodarczej we Wrocławiu.
Wszystkie te zakłady były ważnymi pracodawcami we Wrocławiu i miały duży wpływ na rozwój miasta i regionu. Miasto było centrum wielkiej, formującej się w okresie powojennym i PRL-u, aglomeracji przemysłowej.
