Dziś przedstawiamy Wam krótką historię jednego z najbardziej znanych, jak i z pewnością najpiękniejszych mostów Wrocławia, którego historia sięga XVII. wieku – Mostu Zwierzynieckiego.
Most Zwierzyniecki łączy centrum miasta z osiedlami Dąbie, Biskupin, Sępolno i Bartoszowice, torując drogę przez naturalną barierę miejską – Starą Odrę. Stanowi też bezpośrednią drogę dojazdową do Ogrodu Zoologicznego, przez którego sąsiedztwo został tak nazwany, a także do kompleksu Hali Stulecia.
Historia mostu sięga 1655 roku, kiedy w tym miejscu wybudowano pierwszą przeprawę rzeczną o drewnianej konstrukcji. Oprócz swej oczywistej funkcji, pełnił również rolę rogatki miasta, na której kontrolowano podróżnych na drogach wylotowych z Wrocławia aż do XIX. wieku. Kiedy w 1704 roku w mieście wybuchła epidemia dżumy i wprowadzono kwarantannę, most zyskał nową funkcję – punktu kontrolnego przepustek uprawniających do przekraczania jego granic. Od tych wydarzeń przeprawa nazywana była Paßbrücke, co można przetłumaczyć jako „most przepustkowy”.
Pod koniec XIX. wieku władze miasta uznały, że najwyższa pora zastąpić starą już, drewnianą konstrukcję nowoczesnym mostem. Ówcześni czołowi architekci Wrocławia, mistrz budowlany Karl Klimm razem z inż. A.Fruhwirtha oraz czuwającym nad całością projektu Richardem Plüddemannem, stworzyli projekt, wedle którego latach 1895-1897 wybudowano Most Zwierzyniecki, który obecnie znamy. Co ciekawe, na czas budowy trzeba było znaleźć alternatywną drogę przeprawy przez Starą Odrę dla Wrocławian. Wymyślono zatem, że starą, drewnianą konstrukcję… przesunie się kawałek dalej. Dokonano tego w ciągu zaledwie kilku godzin i tym sposobem Paßbrücke jeszcze przez dwa lata służył mieszkańcom, tyle że ok. 30 metrów dalej.
Obecny Most Zwierzyniecki ma jednoprzęsłową, stalową, opartą na granitowych przyczółkach konstrukcję kratownicową, złożoną z dwóch równoległych, stalowych łuków, które ustawione są w odległości 12.5m. Pasy główne dźwigarów powiązane są u góry kilkoma stężeniami. Do łuków podwieszono na wiotkich wieszakach pomost o długości 60,6 m, a główne dźwigary łukowo-kratowe oparte są na ruchomych łożyskach sześciowałkowych. Most ozdobiony jest czterema secesyjnymi obeliskami z czerwonego piaskowca, a w nocy oświetlany jest przez stylowe latarnie.
Pod widniejącą na bramie mostowej kamienną inskrypcją, upamiętniającą lata jego budowy, do 1945 roku (czyli do rozpoczęcia polonizacji Wrocławia i usuwania niemieckich napisów z przestrzeni miejskiej) widniała brązowa tablica, na której wyryte były słowa:
„Hœlzern ruht ich Jahrhunderte lang ueber trægem Gewæsser
Jetzt aus Eisen und Stein schmueck ich den schiffbaren Strom.”
Czyli: „Drewniany spoczywałem przez stulecia nad leniwymi wodami
Teraz z żelaza i kamienia zdobię żeglowny szlak.”
Podczas oblężenia Festung Breslau w 1945 roku, Niemcy spodziewali się rosyjskiego natarcia od wschodu miasta, tzn. od strony Swojczyc, Bartoszowic, Sępolna, Biskupina i Dąbia, dlatego też, chcąc je powstrzymać, założyli na moście ładunki wybuchowe, przygotowując go do wysadzenia. Armia Czerwona przypuściła jednak szturm od południa Wrocławia, dzięki czemu Most Zwierzyniecki ocalał. Most ma wymiary: długość 62m, szerokość 21,80m, szerokość jezdni 10m, szerokość chodników 2×5,90 m. W pobliżu Mostu Zwierzynieckiego i ZOO mieści się pasażerska Przystań Zwierzyniecka, skąd odpływają turystyczne statki odrzańskie.
