Jakie były pierwsze wrocławskie szpitale? Dzisiaj większość z nich już nie istnieje. Zostały po nich strzępki informacji, stare zdjęcia i wspomnienia zapisane w archiwum. Szpitale, które powstały niedawno, wznoszą się majestatycznie i godnie zastępują swoich poprzedników. To ważne obiekty dla wszystkich ludzi. Widząc je, widzimy też ratunek przed chorobami i dolegliwościami.
O których szpitalach wrocławianie mogą nie wiedzieć, że istniały właśnie w mieście nad Odrą? A które szpitale są dzisiaj najbardziej lubiane? Wraz z VitMeUp zabierzemy Was w podróż po wrocławskich szpitalach: dawnych i współczesnych.
Cofnijmy się do przeszłości
A dokładnie do średniowiecza. W tym okresie zaczyna się działalność Szpitala Bożego Grobu we Wrocławiu.
Ciekawostka: Wiedzieliście, że szpitale w tamtym czasie stanowiły również schronienie dla pielgrzymów i swego rodzaju dom opieki dla osób starszych? A choroby leczono modląc się?
Szpital Bożego Grobu od początków swojej działalności funkcjonował w systemie kanonicznym. W zapiskach F. Bräuera wspomniana jest kapliczka (pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1450 roku), nazwana szpitalnym kościółkiem, gdzie się modlono o zdrowie. Szpital wzbogacał się o kolejne domy, część z nich przeznaczono na pomoc ubogim dzieciom. Po wielu latach ludzie zaczęli nazywać szpital „przytułkiem”, ponieważ wiele dzieci było podrzucanych do niego. Rodzice nigdy nie wrócili, żeby je odebrać.
W XVI wieku szpital stał się jednym z najważniejszych obiektów Wrocławia. Jednak przez ciągłą zmianę we właścicielach, podupadł. Starano się go odbudować. W latach 1695-1745 szpital przez wilgoć, nieszczelne okna, niską temperaturę – stracił 136 chłopców i dziewczynki. W 1749 roku wybuchł pożar, w wyniku którego szpital poniósł olbrzymie straty. Pomimo wielu przeciwności, szpital w 1914 stworzył Szkolną Klinikę Stomatologiczną. W 1936 roku budynek zyskał schron przeciwlotniczy i śluzę przeciwgazową.
Po II wojnie światowej budynek szpitala pełnił funkcję edukacyjną, a po zburzonych w nalotach budynkach powstało boisko szkolne. Co dzisiaj jest na miejscu Szpitala Bożego Grobu? W 2007-2009 budynek został przebudowany na biurowiec Times. Możemy oglądać zabytkowe elementy szpitala: pozostałości kaplicy, ślady dormitorium oraz późnogotycką tablicę fundacyjną. Nowoczesny charakter budowli nadaje szklany dach na dziedzińcu.
Lokalizacja: Dawniej szpital umiejscowiony był obok fosy wewnętrznej miasta, dzisiaj są to ulice św. Mikołaja i Kazimierza Wielkiego.
O historii pewnego miejsca we Wrocławiu
Wojewódzki Szpital im. Józefa Babińskiego przy pl. Jana Pawła II to miejsce, które z pewnością kojarzycie. Przed II wojną światową nazywał się Allerheiligen Hospital czyli Szpital Wszystkich Świętych.
Szpital powstał w XVI wieku z datków mieszczan i Miejskiego Urzędu Jałmużniczego. Pod koniec XIX wieku w szpitalu było już 1200 łóżek. Po wojnie rozbudowywano go. Dzięki współpracy z Kliniką Medyczną i Wojewódzkim Wydziałem Zdrowia w 1953 roku powstały: Klinika Urologiczna i Klinika Ortopedyczna.
Z czego zasłynął szpital? Sławę zyskał dzięki izolatorium. Na początku lokowani byli w nim osoby chorujące na dżumę. Później na oddział trafiali także ludzie ze schorzeniami psychicznymi.
Obecnie: szpital jest zamknięty (od 2007 roku). Gdy go likwidowano mieścił 16 oddziałów, m.in.: chirurgiczny, położniczy, urologiczny.
Ciekawostka: w miejscu placu, na którym powstał szpital, stała wcześniej Brama Mikołajska. Była najważniejszą i najefektowniejszą bramą we Wrocławiu. Musiała zostać zburzona z powodu rozbudowywanych wówczas fortyfikacji na tym obszarze.
Wyświetl ten post na Instagramie
Szpital Żydowski we Wrocławiu
We Wrocławiu na przestrzeni XVIII – XX wieku istniały trzy Szpitale Żydowskie – na ulicy Antoniego, Sudeckiej i Włodkowica. Zmieniał on swoje położenie – najczęściej z powodu poszerzania placówki. Jak funkcjonował Szpital Żydowski we Wrocławiu i z czego zasłynął?
Pierwszy Szpital Żydowski na Włodkowica powstał już w XVIII wieku. Początkowo pełnił funkcję domu opieki jak wiele szpitali. Wiele mówimy o tym, że brakuje dzisiaj lekarzy specjalistów, ale z tym samym problem borykali się nasi przodkowie. Na przełomie XIX i XX wieku, większość specjalistów we Wrocławiu stanowili Żydzi, którzy w końcu uzyskali możliwość zdobycia licencji.
Ciekawostka: kiedyś wielkość placówek mierzono ilością łóżek – szpital miał ich ponad 350 i stanowił naprawdę olbrzymią lecznicę.
Za Szpitalem Żydowskim związany był słynny lekarz: Jan Mikulicz-Radecki. Wprowadził on nowe zasady dbania o higienę. Może wydać się to dla nas dzisiaj dziwne, ale dawniej lekarze uważali np. mycie rąk za fanaberie. Dzięki niemu w szpitalu znalazły się nowoczesne laboratoria, pokoje kąpielowe, sale rehabilitacyjne. W 1927 roku otwarto pierwszą we Wrocławiu pracownię rentgenologiczną.
Po wojnie placówkę zamieniono na Okręgowy Szpital Kolejowy. Działał on do 2015 roku. Dzisiaj w miejsce szpitala są biura i mieszkania.
Czy najlepsze? Szpitale dzisiaj
Wrocławianie mają różne zdania na temat szpitali. Narzekając na służbę zdrowia – gubimy po drodze to, co najistotniejsze. Szpitale i ich pracownicy – ratują Nam życie i zdrowie! A od zeszłego wieku medycyna rozwinęła się znacząco. Mamy dzisiaj leki i antidotum na choroby, przez które jeszcze sto lat temu nasi przodkowie umierali. Doceńmy rozwój medycyny i szpitale.
Możliwość wyboru to zaleta naszych czasów
Dzisiaj we Wrocławiu jest kilkanaście szpitali – wyposażonych w nowoczesny sprzęt, fachową pomoc i w potrzebne leki na różne choroby. Oprócz nich jest wiele przychodni i poradni, które są w zasięgu ręki. Które z nich mają dobre opinie i są najlepsze? Przyjrzyjmy się im!
Lekarstwo na nasze choroby
Którym szpitalom wrocławianie ufają najbardziej? Zobaczcie!
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy– od 35 lat leczy chorych. Ludzie, którzy pracują w szpitalu są wykwalifikowani i podchodzą do pacjentów profesjonalnie. W 2006 roku otrzymał status jednostki badawczo – rozwojowej. Odkąd otwarto Oddział Ginekologiczno-Położniczy na świat przyszło 90 000 dzieci. Ciekawostka: Od 2010 roku rozpoczął tu pracę jedyny w Polsce robot chirurgiczny DaVinci, dzięki któremu przeprowadzono 300 operacji.
Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka – Centrum Medycyny Ratunkowej – istnieje już od XIX wieku. W 1997 roku wielka powódź wpłynęła do budynków szpitala. Zniszczyła ona m.in. Pracownię Tomografii Komputerowej, wyremontowaną Izbę Przyjęć. W 2003 roku w bezpośrednim sąsiedztwie Szpitala powstało lądowisko dla helikopterów. Obecnie w szpitalu funkcjonuje 16 oddziałów posiadających łącznie 578 łóżek oraz 18 poradni w tym Poradnia Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej.
Wyświetl ten post na Instagramie
Wrocławski 4 Wojskowy Szpital Kliniczny – składa się z pięciu dużych klinik, 26 oddziałów klinicznych, kilkudziesięciu zakładów specjalistycznych, poradni oraz pracowni diagnostycznych. Nocne dyżury mają: kardiologia, neurologia, neurochirurgia, okulistyka i laryngologia.
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. J. Gromkowskiego to jeden z nowocześniejszych szpitali na Dolnym Śląsku i w Polsce. W Ogólnopolskim Rankingu Szpitali w 2020 r. uzyskał tytuł Najlepszego szpitala w województwie dolnośląskim.
Bibliografia:
- Bräuer Fritz, Geschichte das Kinderhospital zum heiligen Grabe, Breslau 1934.
- Eysymontt R., Krzywka Ł., Wrocławski „Szpital Niewiniątek” – przytułek Bożego Grobu
przy ul. Kazimierza Wielkiego 1/ul. św. Mikołaja 63 we Wrocławiu, Quart, nr 3, 2017. - Harasimowicz J., Suleja W., Encyklopedia Wrocławia, Wrocław 2001.
- Hołubowicz M., Historia. Jak się zmieniał pl. Jana Pawła II, Gazeta Wrocławska, Wrocław 2014.
- Pluta E., Dawny Szpital Żydowski we Wrocławiu, [strona internetowa: http://archiwum.survival.art.pl/edition/survival-17/teksty/dawny-szpital-zydowski-we-wroclawiu/].
- Słoń M., Szpitale średniowiecznego Wrocławia, Warszawa 2000.
Czytaj także: Historia medycyny: Alois Alzheimer – jego willa i życie we Wrocławiu
