Ambitne, mądre, utalentowane, a przede wszystkim – silne. Kobiety, które swoją ciężką pracą osiągnęły sukces. Kobiety, które z niezwykłym uporem walczyły o swoje. Kim są najwybitniejsze wrocławianki?
Na kartach historii zapisało się wiele wybitnych kobiecych nazwisk. Doskonale znana jest dziś bohaterska postawa Emilii Plater, liczne powieści Elizy Orzeszkowej, czy przełomowe odkrycia Marii Skłodowskiej-Curie. Ich sylwetki stały się wzorami do naśladowania dla wielu Polek, które za cel obrały sobie dotarcie na szczyt. W ślad za nimi podążyły również kobiety z Wrocławia.
Wrocławianki na medal
Wanda Rutkiewicz
Zawzięta, niezwyciężona i zdystansowana. Kobieta silnego charakteru. Taka właśnie była Wanda Rutkiewicz, jedna z najlepszych himalaistek w historii, miłośniczka górskich szczytów. Wychowywała się we Wrocławiu, gdzie nie tylko ukończyła studia, lecz również zapałała niezwykłą pasją do wspinaczki. Od tego momentu zaczęła się jej górska przygoda.
W 1978 roku jako pierwsza polska himalaistka i pierwsza Europejka wspięła się na „dach świata” – Mount Everest. Popychana miłością do gór, nie poprzestała jednak na jednym sukcesie. Na jej liście znalazł się także m.in. K2, najwyższy szczyt Karakorum, który zdobyła nie tylko jako pierwsza Polka, lecz również jako pierwsza kobieta. Zamiłowanie do górskich wspinaczek pozwoliło jej na zdobycie aż ośmiu z czternastu ośmiotysięczników. Dzięki swojej odwadze i determinacji udowodniła, że szczyty zdobywać mogą nie tylko mężczyźni.
O swoich wędrówkach i przemyśleniach pisała w czasopismach związanych z alpinizmem. Tematykę alpinistyczną podejmowała również w filmach i książkach, których była autorką lub współautorką. Za swoje osiągnięcia została odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Renata Mauer-Różańska
Wszechstronnie uzdolniona królowa strzelectwa sportowego. Kobieta, która zawsze trafia do celu – mowa tu oczywiście o wybitnej wrocławiance, Renacie Mauer-Różańskiej. Do historii sportu przeszła przede wszystkim jako dwukrotna mistrzyni olimpijska z Atlanty i Sydney. Swoją sławę zawdzięcza również złotym medalom na mistrzostwach świata i Europy.
Pomimo nieszczęśliwego wypadku, który odbił się na jej zdrowiu, uniemożliwiając na jakiś czas udział w zawodach, Renata nie poddała się. Po odzyskaniu pełnej sprawności fizycznej, powróciła do treningów. Jej upór i determinacja pozwoliły jej dalej spełniać marzenia i osiągać sukcesy.
Sukcesy towarzyszyły jej jednak nie tylko na polu sportowym. W 2001 roku obroniła tytuł magistra zarządzania i marketingu, a cztery lata później – dyplom trenera II klasy w strzelectwie sportowym. Stała się również specjalistką z wykorzystywania technik relaksacyjnych w sporcie oraz zaangażowała się w działania samorządowe. Przez 8 lat sprawowała stanowisko przewodniczącej Komisji Sportu i Rekreacji Rady Miejskiej Wrocławia. Objęła również posadę szefowej Wrocławskiej Rady Sportu. W 2006 roku została nauczycielem akademickim na wrocławskim AWF’ie, a niedługo po tym w Dolnośląskiej Szkole Wyższej we Wrocławiu.
Artystyczne dusze z Wrocławia
Olga Tokarczuk
Okrzyknięta w 2019 roku Honorową Obywatelką Wrocławia, polska noblistka w dziedzinie literatury. Dwukrotna laureatka Nagrody Literackiej „Nike” za powieści „Księgi Jakubowe” oraz „Bieguni”. To właśnie osiągnięcia Olgi Tokarczuk – wybitnej polskiej pisarki, eseistki, poetki i autorki scenariuszy.
Zamiłowanie do pisania przejawiała już jako nastolatka. To właśnie wtedy w jej głowie pojawiały się pierwsze pomysły na powieści. Marzenia o debiucie pisarskim rozprysły się jednak, gdy wkroczyła w dorosłość. Swoją pasję do pisania uznała za wstydliwą, a szansa na sukces w tej dziedzinie wydała się jej nieosiągalna. Zdecydowała się więc obrać zupełnie inną drogę. Rozpoczęła studia psychologiczne, a po ich ukończeniu została zatrudniona jako psychoterapeutka w poradni zdrowia psychicznego w Wałbrzychu. Pomagała również zakładać pierwsze kluby dla Anonimowych Alkoholików.
Po latach zdecydowała się powrócić do młodzieńczej pasji. W 1993 roku wydała swoją pierwszą powieść – „Podróż ludzi Księgi”. Pomimo, że pracę nad nią Olga określała mianem męki, książka okazała się debiutem i zyskała uznanie Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek. Od tego momentu, na pisarkę czekały już same sukcesy.
Jako feministka i wegetarianka, Olga wspiera działania na rzecz ochrony środowiska, praw zwierząt, równouprawnienia oraz społeczeństwa obywatelskiego. Aktywnie uczestniczy również w paradach równości.
Kinga Preis
Kobieta o nieprzeciętnym talencie aktorskim, jedna z gwiazd polskiej sceny teatralnej i filmowej. Swój sukces zawdzięcza nie tylko swoim wybitnym umiejętnościom, lecz również determinacji, dzięki której drzwi do kariery aktorskiej stanęły dla niej otworem.
Do szkoły aktorskiej nie dostała się od razu. Dwukrotnie starała się o przyjęcie do krakowskiej PWST, niestety – bezskutecznie. Nie zniechęciło jej to jednak do dalszych prób. Swoich sił spróbowała na egzaminie w rodzinnym Wrocławiu i tym razem odniosła swoje małe zwycięstwo. Pod koniec studiów związała się z Teatrem Polskim, w którym występowała do 2012 roku.
Swój pierwszy debiut odniosła wcielając się w tytułową postać „Kasi z Heilbronnu” w reżyserii Jerzego Jareckiego. Sukces ten zapoczątkował jej dalszą karierę, w trakcie której była niejednokrotnie nagradzana. Pięciokrotnie stała się laureatką Orła, do którego nominowano ją aż dziesięciokrotnie. Jako najlepsza aktorka 2001 roku otrzymała Złotą Kaczkę, a pięć lat później została nagrodzona Nagrodą im. Zbyszka Cybulskiego. W 2020 roku odebrała Telekamerę w kategorii „najlepsza aktorka”.
Wrocławianki – kobiety nauki
Clara Immerwahr
Bez cienia wątpliwości Clara Immerwahr należy do grona najwybitniejszych kobiet z Wrocławia. Tytuł ten zawdzięcza swojej nieustępliwości w drodze do spełniania marzeń. Już od młodych lat w kręgu jej zainteresowań pojawiły się nauki ścisłe. Panujące wówczas realia nie były jednak przychylne dla kobiet pragnących podjęcia się dalszej edukacji. Pomimo tego, dla Clary nie stanowiły one żadnej przeszkody w walce o swoją przyszłość.
Początki okazały się niezwykle trudne. Jedyną alternatywą dla kobiet, którym zależało na niezależności ekonomicznej było seminarium nauczycielskie. Dopiero, gdy niemiecki Uniwersytet w Breslau umożliwił kobietom branie udziału w wykładach w roli wolnych słuchaczek, Clara zyskała okazję do kontynuowania nauki. Mimo ogromnej niechęci ze strony kadry naukowej oraz złośliwych komentarzy męskiego grona studentów, Immerwahr nie zaniechała nauki.
Dzięki swojej zawziętości osiągnęła ogromny sukces – jako pierwsza kobieta uzyskała tytuł doktorski na Uniwersytecie Wrocławskim. Zdobywając powszechne uznanie, stała się wzorem do naśladowania dla wielu kobiet, które tak jak ona, pragnęły w pełni oddać się nauce.
Edyta Stein
Na liście najwybitniejszych kobiet związanych z Wrocławiem, nie może zabraknąć również Edyty Stein. Słynna niemiecka filozofka i fenomenolożka prowadziła niezwykle bogatą działalność naukową. Została również krzyknięta świętą i męczennicą Kościoła katolickiego oraz patronką Europy.
Początkowo parała się fenomenologią, aby w późniejszym okresie zestawić ją z tomizmem. Zajmowała się także tłumaczeniem tekstów św. Tomasza z Akwinu oraz J.H. Newmana. Św. Janowi od Krzyża poświęciła swoją pracę pt. „Wiedza Krzyża”, w której opisała piękno i wartości mistycznych przeżyć. Filozofia Edyty skupiała się głównie na człowieku jako istocie świadomej, myślącej i wolnej, oraz na Bogu i drodze do niego prowadzącej. Między innymi z tego względu filozofię Edyty określano mianem „filozofii światła”.
Ze względu na swoje żydowskie pochodzenie Edyta została zaaresztowana w sierpniu 1942 roku i zesłana do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Niedługo potem zmarła w komorze gazowej. Po śmierci została ogłoszona błogosławioną i skanonizowana. Obecnie w wielu krajach czczona jest jako męczennica.
Lista bez końca
Rutkiewicz, Mauer-Różańska, Tokarczuk, Preis, Immerwahr, Stein – to nazwiska, których nie sposób zapomnieć. Dzięki swojej determinacji, samozaparciu i ambicji udowodniły, że siła nie jest wyłącznie atrybutem męskiej części społeczeństwa, lecz również cechą wielu niezwykłych kobiet. Ich sylwetki są przykładem dla wszystkich tych, którym chwila zwątpienia nie pozwala zrobić kroku naprzód. Dzięki nim, na liście najwybitniejszych kobiet z Wrocławia nieustannie pojawiają się nowe twarze, o których z pewnością niedługo usłyszymy.
