Zwiększenie świadomości kierowców na temat zagrożenia, jakie stanowią na drodze dla zwierząt, oraz wprowadzenie we Wrocławiu znaków ostrzegawczych informujących o miejscach, w których występują jeże, to zasadnicze cele projektu, który rozpoczynają Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu oraz Stowarzyszenie Ochrony Zwierząt EKOSTRAŻ.
To również kolejne działania prowadzone przez miasto w trosce o bioróżnorodność w ramach kontynuacji kampanii „Dzikie w mieście”.
Drogi i towarzysząca im infrastruktura stwarzają w miastach istotną barierę dla migracji zwierząt, będąc jednocześnie przyczyną śmierci wielu z nich. Część zwierząt przekracza drogi, a pobocza pełnią również funkcję szlaków dla niektórych gatunków, zwiększając tym samym ryzyko wystąpienia kolizji. Wśród ofiar kolizji drogowych jeże są zwykle jednym
z najliczniejszych gatunków. Serwis „Zwierzęta na Drodze” informuje, że ogólnokrajowe szacunki dla nawet niedużych krajów europejskich z gęstą siecią drogową (Holandia, Belgia) określają roczną śmiertelność jeży w granicach od 100 tysięcy do ponad 300 tysięcy osobników rocznie.
– Jeże są bardzo pożyteczne i ważne dla miejskiego ekosystemu, niestety wiele z nich co roku ginie po kołami samochodów. Inaczej niż większe zwierzęta, jeże nie uciekają z drogi, tylko w chwili zagrożenia – a takim jest nadjeżdżające auto – zwijają się w kulkę – wyjaśnia Katarzyna Szakowska ze Stowarzyszenia Ochrony Zwierząt EKOSTRAŻ. – Dlatego tak ważne jest przypominanie kierowcom, by zachowali czujność na drogach i z jeszcze większą uwagą spoglądali na jezdnię.
Szczyt śmiertelności drogowej u jeży przypada zazwyczaj w okresie od maja do września, kiedy trwa czas godów oraz rozrodu. Udział płci wśród ofiar kolizji drogowych u jeży nie jest równy. Śmiertelność samców jest szczególnie widoczna w okresie godowym, kiedy dochodzi do poszerzania ich terytoriów. Udział samic natomiast rośnie jesienią, kiedy zwiększa się ich aktywność związaną z koniecznością odbudowania rezerw tłuszczu przed hibernacją po odchowaniu młodych. Wtedy też ginie wiele jeżowych matek, które intensywnie żerują, by wykarmić potomstwo, a osierocone oseski nie mają szans na samodzielne przeżycie.
Jak rozwiązać problem?
Analiza danych wskazuje, że skutecznymi rozwiązaniami są: wprowadzenie ograniczeń prędkości, montaż progów zwalniających lub też ustawienie znaków ostrzegawczych, które będą informowały kierowców, jak również innych mieszkańców, że przez jezdnię przechodzą również te małe ssaki.
– W większości przypadków kierowcy nie mają świadomości, że dane miejsce jest również trasą migracji dla jeży. Charakterystyczny znak ustawiony w odpowiednim miejscu będzie przede wszystkim naszą prośbą o większe skupienie i obserwację drogi skierowaną do kierowców. Mamy też nadzieję, że tym samym spowoduje, iż kierowcy zdecydowanie zwolnią – tłumaczy Klaudia Piątek, rzeczniczka prasowa Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu. – Warto zauważyć, że już ograniczenie prędkości do 3-50 km/h pozwoli nam dostrzec zwierzę i umożliwić mu przejście na drugą stronę jezdni.
Głosowanie na znak ostrzegawczy
Z tego też powodu Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu w porozumieniu ze Stowarzyszeniem Ochrony Zwierząt EKOSTRAŻ rozpoczął procedurę wyłonienia wykonawcy, który zaprojektuje oraz wykona nowy znak ostrzegawczy dot. bezpieczeństwa jeży w mieście.
– Projektant przedstawił nam 3 propozycje znaków, które omówiliśmy z Wydziałem Architektury i Budownictwa oraz z Wydziałem Inżynierii Miejskiej Urzędu Miejskiego we Wrocławiu. Naszym zdaniem każdy oddaje naszą ideę, ale ponieważ znak ma być pomocny przede wszystkim dla kierowców oraz mieszkańców Wrocławia, chcemy, aby znak wybrali sami mieszkańcy, dlatego organizujemy głosowanie on-line – wyjaśnia Klaudia Piątek.
W głosowaniu można wziąć udział za pośrednictwem fanpage’a ZDiUM. Wrocławianie będą mogli wybierać najlepszy ich zdaniem znak ostrzegawczy poprzez dodanie reakcji pod postem. Znak, który uzyska największą liczbę głosów, zostanie wykonany przez Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu, a na wiosnę ustawiony w wybranej lokalizacji. Informacje o konkursie oraz dostępnych projektach będą również dostępne na stronach internetowych ZDiUM (www.zdium.wroc.pl) oraz EKOSTRAŻY (www.ekostraz.pl/portal/).
„Dzikie w mieście” – Wrocław bezpieczny dla jeży
Dzikie zwierzęta w mieście, ich liczebność i interakcje z otoczeniem od lat budzą zainteresowanie wielu osób – nie tylko ekologów, ale też epidemiologów, włodarzy miast jak i ich mieszkańców. Dzisiaj wiemy już, że szczególnie niebezpieczne są dla nich również fragmentacja i degradacja terenów zielonych poprzez zagęszczanie zabudowań, budowę ogrodzeń i dróg, które uniemożliwiają zwierzętom przemieszczanie się, a także przesadna dbałość o „czystość” terenów zielonych. Częste koszenie, przycinanie krzewów, usuwanie martwych liści i gałęzi z ziemi oraz popularność zimozielonych, obcych nam gatunków (np. tui) powodują, że zwierzęta nie mogą znaleźć pożywienia, nie mają gdzie się schronić i jak przezimować. Dlatego też Partnerami projektu „JEŻdżę bezpiecznie – Bezpieczna droga dla jeży!” są Zarząd Zieleni Miejskiej we Wrocławiu, ZOO Wrocław i Ekosystem Sp. z o.o.
Partnerem akcji jest również MPK Wrocław. Przewoźnik za swoje działania na rzecz zwierząt otrzymał w tym roku Nagrodę Internautów w głosowaniu 6. edycji odznaczenia Serce dla Zwierząt. Spółka, za pomocą ekranów w tramwajach i autobusach, edukuje mieszkańców
w temacie ochrony zwierząt, a w gorące dni wystawia punkty z wodą na swoich pętlach autobusowych. Jest to więc już kolejne działanie wrocławskiego MPK na rzecz ochrony zwierząt.
– Ochrona zwierząt jest nam bardzo bliska. Robimy to całą firmą, podczas naszych wewnętrznych zbiórek na ich rzecz, a często również indywidualnie robią to nasi pracownicy, którzy, jak wszyscy pamiętamy, uratowali ostatnio rodzinę kaczek, która potrzebowała bezpiecznego przeprowadzenia przez ulicę i tory tramwajowe. W naszych pojazdach pokazywaliśmy również w tym roku filmy edukacyjne dotyczące ochrony jeży, więc zaangażowanie się w ten projekt było dla nas oczywistością – mówi Krzysztof Pieszko z MPK Wrocław.
– Tylko we współpracy ze wszystkimi jednostkami miejskimi jesteśmy w stanie uspójnić nasze działania oraz rozpocząć efektywne działania edukacyjne, których celem będzie zwiększenie świadomości mieszkańców Wrocławia na temat życia i funkcjonowania jeży w mieście oraz innych zwierząt – wyjaśnia Katarzyna Szakowska z EKOSTRAŻY. – Docelowo chcemy też stworzyć internetową mapę, na której będą widoczne najczęstsze trasy migracji jeży we Wrocławiu.
Informacje na temat projektu społecznego
www.zdium.wroc.pl/zdium/jezdze-bezpiecznie/
Głosowanie na znak ostrzegawczy
https://www.facebook.com/zdium
