Od 1 stycznia 2021 r. na mapie Polski pojawi się 10 kolejnych miejscowości ze statusem miasta. Większość z nich odzyska utracone prawa m.in. w wyniku carskich represji po powstaniu styczniowym. Po zmianach Polska będzie posiadać 954 miasta.
– Bardzo się cieszę, że w wielu przypadkach udało się naprawić błędy przeszłości i krzywdy historii. Bo w kilku przypadkach jest to przywrócenie praw miejskich, odebranych jeszcze po powstaniu styczniowym ukazem carskim. Dlatego, że Polacy walczyli o niepodległość. To akt sprawiedliwości dziejowej – powiedział premier Mateusz Morawiecki tuż po wręczeniu aktów nadania statusu miasta włodarzom 10 miejscowości.
Pozytywna zmiana?
Uzyskanie statusu miasta wiąże się m.in. ze zmianą wizerunkową i większym prestiżem miejscowości. To także szansa na pozyskanie nowych inwestorów, ale też sięgnięcie po fundusze związane z rozwojem obszarów miejskich – Cieszę się, że wraz z tą zmianą nadany zostanie pewien impuls rozwojowy. Bo przecież ta zmiana ma czemuś służyć – mówił premier Morawiecki. – Jestem przekonany, że wraz z nadaniami praw miejskich przyjdą nowe inwestycje. W związku z tym też – lepsze perspektywy dla mieszkańców – dodał premier Mateusz Morawiecki.
W przypadku wszystkich nowych miast, propozycja zmiany statusu uzyskała pozytywne opinie rad gmin i wojewodów. Nadanie statusu miasta było także poprzedzone konsultacjami społecznymi z mieszkańcami. O nadaniu statusu miasta decyduje m.in. stopień urbanizacji danego terenu. Wszystkie nowe miasta wykazują cechy funkcjonalno-przestrzenne, które przesądzają o ich miejskim charakterze. Większość mieszkańców tych miejscowości utrzymuje się z działalności pozarolniczej.
Nowe miasta na mapie Polski
Od Nowego Roku Polska będzie miała 954 miasta – o 10 więcej niż do tej pory. Status miasta otrzymają:
Kamieniec Ząbkowicki (powiat ząbkowicki, woj. dolnośląskie) – miejscowość z ważnymi połączeniami kolejowymi. Przecinają się tu m.in. trasy linii Wrocław – Międzylesie oraz Legnica – Katowice. Kamieniec Ząbkowicki liczy ponad 4500 mieszkańców.
Goraj (powiat biłgorajski, woj. lubelskie) – posiadał prawa miejskie w latach 1398-1869. Zmiana będzie przywróceniem praw utraconych po powstaniu styczniowym. W Goraju mieszka mniej niż 1 tys. mieszkańców. Sercem Goraja jest odnowiony w 2010 r. rynek. Miejscowość może stać się jednym najmniejszych miast Polski.
Kamionka (powiat lubartowski, woj. lubelskie) – zamieszkiwana przez blisko 2 tys. mieszkańców. Utraciła prawa miejskie w wyniku represji carskich. Posiadała je w latach 1458-1869. W centrum znajduje się rynek. Cechy funkcjonalno-przestrzenne Kamionki nadają jej miejskiego charakteru.
Sochocin (powiat płoński, północna cześć woj. mazowieckiego) – posiadał prawa miejskie w latach 1385-1869 r. W centrum miejscowości znajduje się rynek, zrewitalizowany w latach 2009-2010, a także kościół parafialny oraz park. W Sochocinie mieszka blisko 2 tys. mieszkańców.
Solec nad Wisłą (powiat lipski, woj. mazowieckie) – miejscowość wyróżnia się nienaruszoną, oryginalną strukturą topograficzną zabudowy, która istnieje co najmniej od schyłku XVIII w. Do zabytków Solca nad Wisłą należą m.in.: kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP wzniesiony w XIV w., kościół cmentarny p.w. św. Barbary z XII w., dom drewniany z końca XVIII w. czy zespół klasztorny reformatorów wzniesiony w 1626 r. Przez miejscowość przebiega wiele oznakowanych szlaków rowerowych. W Solcu mieszka mniej niż 1 tys. osób.
Wiskitki (powiat żyrardowski, woj. mazowieckie) – położone przy autostradzie A2 Wiskitki są kolejną miejscowością, gdzie przywracane są prawa miejskie. Wiskitki miały status miasta w latach 1595 – 1869. Do zabytków Wiskitek wpisanych do rejestru zabytków należą m.in.: zespół kościelny Wszystkich Świętych i Św. Stanisława z XVI-XIX wieku, szkoła murowana z połowy XIX wieku, budynek koszar wojskowych powstały ok. 1900 r. oraz zespół młyna motorowego z ok. 1912 r. Miejscowość liczy ok. 1,5 tys. osób.
Dubiecko (powiat przemyski, woj. podkarpackie) – ponownie odzyska prawa miejskie utracone w wyniku zmian administracyjnych i tworzenia tzw. gmin zbiorowych. Dubiecko był miastem w okresie 1407 r. – 1934 r. Zamieszkiwana przez ok. 900 mieszkańców miejscowość słynie z położonego nad Sanem Zespołu Zamkowo-Parkowego z zamkiem z XVI wieku, w którym urodził się w 1735 r. Ignacy Krasicki.
Wodzisław (powiat jędrzejowski, woj. świętokrzyskie) – kolejna miejscowość, która straciła prawa miejskie w 1869 r. Po raz pierwszy uzyskała je w 1366 r. W centrum Wodzisławia znajduje się zrewitalizowany rynek, od którego rozchodzą się ulice z historyczną, zwartą zabudową. Miejscowość liczy ponad 1 tys. mieszkańców. Przez miejscowość przebiega droga ekspresowa S7.
Budzyń (powiat chodzieski, woj. wielkopolskie) – zamieszkiwane przez ok. 5 tys. mieszkańców. Jest dawnym miastem królewskim. Proces lokacji miejskiej Budzynia rozpoczął się w pierwszej połowie XV wieku. Król Władysław IV Waza w 1641 r. potwierdził prawa miejskie Budzynia oraz jego herb. Status miasta Budzyń utracił w 1934 r.
Koźminek (powiat kaliski, woj. wielkopolskie) – posiadał prawa miejskie od XIV w. (lokacja na prawie niemieckim). W wyniku represji carskich Koźminek utracił status miasta w 1870 r. W miejscowości znajdują się zabytkowe obiekty. To m.in. Kościół parafialny pw. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, z przełomu XV i XVI w., kaplica ewangelicka z 1903 r. ze szkołą parafialną i mieszkaniem Kantora oraz dwór wzniesiony w XVIII w.
