Pięciometrowa, ważąca blisko pięć ton rzeźba-maszyna stanęła w piątek przy ul. Legnickiej na tyłach Muzeum Współczesnego Wrocław. To „Zjadacz kurzu” Kuby Bąkowskiego. Instalacja z 2017 roku, która oczyszcza powietrze miasta, jest częścią wystawy „Nowa normatywność”, przygotowanej przez MWW z okazji 50. rocznicy Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70.
„Zjadacz kurzu” to rzeźba miejska, która jest wynikiem zamiany urządzenia wykorzystywanego do oczyszczania powietrza w procesach przemysłowych w monumentalne dzieło sztuki przeznaczone do prezentacji w otwartych przestrzeniach miejskich.
Rzeźba-maszyna, zachowując charakter urządzenia przemysłowego rozszerza jego funkcjonalność o nową możliwość – „Zjadacz Kurzu” oczyszcza powietrze miasta pochłaniając cząstki PM10 i PM2,5 odpowiedzialne za szkodliwość miejskiego smogu. Jest to możliwe za sprawą wykorzystania zaawansowanych filtrów przemysłowych oraz filtru HEPA pochodzącego z programu badawczego jednej z polskich wyższych uczelni technicznych.
Poza funkcją pochłaniania miejskiego smogu instalacja pełni funkcję nietypowej stacji monitorowania jakości powietrza miejskiego. „Zjadacz” sprawdza jakość powietrza wchłanianego oraz jakość powietrza, które zostało przez niego oczyszczone. Wyniki pomiarów publikowane są na bieżąco na stronie internetowej.
Praca z kolekcji Fundacji Nowa Przestrzeń Sztuki będzie filtrować wrocławskie powietrze przez cały czas trwania wystawy „Nowa normatywność”, czyli do 14 grudnia 2020.
Wystawa, której otwarcie zaplanowano na 13 sierpnia, jest próbą kuratorsko-badawczej interwencji w historię Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70. Podsumowująca je ekspozycja została otwarta 50 lat temu, 17 marca 1970 roku.
Sympozjum było spotkaniem artystów, krytyków i teoretyków sztuki, które stało się przestrzenią wymiany myśli i wykuwania nowych kierunków w polskiej sztuce.
Pół wieku później wystartowało Sympozjum Wrocław 70/20 – oddolna inicjatywa obchodów rocznicy tego wydarzenia. Pomysł na nią narodził się jeszcze w 2018 roku; zespół, złożony początkowo z zaledwie kilku osób, formalnie rozpoczął prace w połowie roku 2019. Na przestrzeni miesięcy dołączały do niego kolejne osoby – dziś grupa liczy sobie duże grono osób zaangażowanych w budowanie Sympozjum Wrocław 70/20. Tworzą jee kuratorzy i krytyczki, artystki i edukatorzy, akademicy i animatorki, aktywistki i menedżerowie kultury.
Reprezentują oni rozmaite formy działalności: są z związani muzeami, galeriami i instytucjami kultury o długoletniej tradycji, ale też z młodymi organizacjami pozarządowymi czy niezależnymi kolektywami artystycznymi. Każdy wnosi do dyskusji swoje własne spojrzenie na spotkanie z początku lat 70.; każdego porusza inny jego aspekt, inspiruje inny temat podejmowany podczas sympozjalnych obrad i inna propozycja artystyczna zgłoszona w ich wyniku.
Na wystawie „Nowa normatywność” z jednej strony ukazane zostaną materiały źródłowe systematyzujące przebieg i efekty spotkania. Z drugiej strony kluczowe dla wystawy jest wejście w dialog z wydarzeniami z 1970 r. nieograniczający się jedynie do perspektywy historycznej. Dlatego w wystawie weźmie udział blisko 80 artystów – uczestników sympozjum oraz twórców młodszego pokolenia, wśród nich Kuba Bąkowski – autor „Zjadacza kurzu”.
